Muğla Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(ĐLKE)
Atatürk’ün Doğumunun 125. Yılı ve Cumhuriyetimizin 83. Yılı Özel Sayısı
MUSTAFA KEMAL’ĐN ASKERLĐK HAYATINDA ÇANAKKALE
SAVAŞLARI’NIN YERĐ
Bayram AKÇA*
ÖZET
Bu çalışmada II. Balkan Savaşı sonrası Edirne’nin Bulgar işgalinden kurtarılması, Mustafa
Kemal’in önce Sofya’ya sonra da Sofya’dan Çanakkale Cephesi’ne atanması, Çanakkale’de deniz
ve kara savaşları, kara savaşlarında Mustafa Kemal’in başarıları ve bu savaşın Mustafa Kemal
açısından Milli Mücadele’ye etkileri ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Mustafa Kemal, Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşları, Çanakkale
Savaşları, Çanakkale Savaşları’nın sonuçları
ABSTRACT
In this study after the Balkan War II. The salvation of Edirne from Bulgarian occupation, the
appointment of Mustafa Kemal to Sofya and then his reappointment to Çanakkale Front from
Sofya, the sea and land wars of Çanakkale, the achievement of Mustafa Kemal in land wars and
the effect of this war on National Struggle from point of view Mustafa Kemal are explained.
Key Words: Mustafa Kemal, Balkan Wars, World War.I, Çanakkale Wars, the results of
Çanakkale Wars
Giriş
Osmanlı Devleti I.Balkan Savaşı’nı kaybedince Đstanbul’da Ahmet
Muhtar Paşa Hükümeti düşüp yerine 29 Ekim 1912 tarihinde Kamil Paşa
Hükümeti kuruldu (Akşin, 2001:65- 67). Bu arada Trablusgarp ve Bingazi’de
Đtalyanlara karşı mücadele eden vatansever subaylar Balkan bozgununu
duyunca anavatanı savunmak için Đstanbul’a döndüler. Ardından da 21 Kasım
1912 ‘de bu subaylardan Ali Fethi Bey Akdeniz Boğazı Kolordu Kurmay
Başkanlığı’na ve Mustafa Kemal’de aynı Kolordu’nun şube müdürlüğüne
atandı (Çaycı, 1993: 58; Türk Đstiklal Harbine Katılan… 1989: 2).
23 Ocak 1913 tarihinde ise Đstanbul’da Đttihat ve Terakki Partisi
yanlıları Bab-ı Aliyi basıp hükümete el koydular. Ardından da Đttihatçılar
Mahmut Şevket Paşa’yı Sadrazam ve Ahmet Đzzet Paşa’yı da Başkomutan
Vekili yaptılar. Bu hükümetin en önemli görevi I.Balkan Savaşı’nda Bulgar
işgaline uğrayan Edirne Şehri’ni kurtarmaktı (Karal, 1999:340-342).
Bu amaçla Hükümet bir plan hazırladı. Mustafa Kemal’in de içinde
olduğu bu plana göre Bolayır ve Şarköy’den eş zamanlı yapılacak bir hareketle
Edirne Şehri kurtarılacaktı. Ancak Şarköy harekâtının zamanında yapılamaması
Mustafa Kemal ve Fethi Bey’in de içinde olduğu Kolordu’nun yenilmesine
neden oldu. Bu durum Mustafa Kemal Bey ve Fethi Bey’in huzursuzluğuna
neden oldu....
Yorum Gönder